Woke, wokeness- co oznacza ten termin?

 

Co oznacza „woke”?

Strona A (pozytywne ujęcie)

• Początkowo używane w USA (ok. 1930 r.) w kontekście czarnej świadomości rasowej, m.in. przez muzyka Lead Belly w nagraniu z 1938 r. jako „bądź obudzony” wobec niesprawiedliwości .

• W XXI w. termin „woke” zyskał znaczenie „być wyczulonym na społeczne i rasowe niesprawiedliwości”, co dokumentuje np. definicja Oxford Dictionary (dodanie słowa w 2017) 

• Część liberałów i aktywistów postrzega bycie „woke” jako zaletę – symbol empatii, postawy pro-sprawiedliwościowej i odpowiedzialności społecznej

---

Strona B (krytyczne podejście)

• Dla konserwatystów czy sceptyków termin „woke” stał się piętnującym określeniem przesadnych form politycznej poprawności, tzw. „woke culture” .

• Krytycy wskazują, że „wokeness” często prowadzi do intelektualnej nietolerancji, unikania dyskusji z odmiennego poglądu („woke newsroom nie chce debatować”) 

• Przeciwnicy obawiają się, że termin bywa nadużywany (np. „woke-washing” – udawane zaangażowanie dla marketingu), co prowadzi do cynizmu i społecznego zmęczenia .

---

 Problemy z doborem źródeł

• Bias by selection – jeśli przedstawiasz tylko te źródła, które wspierają Twoją tezę, powstaje stronniczy obraz tematu

• Narzędzie AllSides pokazuje, że każde medium ma jakieś uprzedzenia: lewicowe, prawicowe, centrowe – i dlatego warto zestawiać różne perspektywy (opr. SztI)