Odkrywanie Pierwotnej Lokalizacji Stolicy Lecha

Wprowadzenie

Czy pierwotna stolica państwa pół-legendarnego przywódcy plemiennego Lecha miała inną lokalizację niż zasiedlone w znacznie późniejszym okresie "nowe Gniezno" w zachodniej Wielkopolsce? Wczesnośredniowieczna pół-legendarna historia donosi o przenosinach stolicy z "pierwotnego Gniezna" do Krakowa, później do pół-legendarnej Kruszwicy, a następnie dopiero do "nowego Gniezna", którego późne zasiedlenie potwierdzają badania archeologiczne.

Lokalizacja Pierwotnego Gniezna

Wydaje się prawdopodobne, że przybywający na te tereny, pół-legendarnego władca plemienny, wybrałby na miejsce siedziby okolicę dobrze skomunikowaną. Dokładniejszą lokalizację pierwotnego Gniezna na szlaku bursztynowym umożliwiła dopiero praca niemieckich naukowców sprzed kilku lat. Każe ona łączyć miejsce wybrane przez pół-legendarnego wodza plemiennego Lecha z kultem Alków, znanych Słowianom jako bóstwa przyjaźni - Lelkowie: Lel i Polel.

Cytat z Pyteasza (340 p.n.e.)

"Ci, u których się znajduje miód i zboże, sporządzają z tego napoje. Lecz zboże młócą w wielkich stodołach, ponieważ pogodne i jasne słońce jest rzadkie, gdzie i snopy zbożowe składają gdyż na otwartem polu przez deszcz i brak pogody łatwo by się zepsuły" (Pyteasz, z jego pracy o podróży do ujścia rzeki Tanais i do wybrzeży bursztynodajnych, wg Strabo, Geogr. Lib. IV с 5).

Cytat z Pliniusza Starszego

"Guttony, lud germański, mieszkają na wybrzeżu zowiącym się Mentenomon, które na 6,000 stadiów się rozciąga. Ztamtąd na jeden dzień żeglugi odległości, leży wyspa Abalus, na którą w czasie wiosny przez wały morskie bywa bursztyn wyrzucany, wyrzut zgęszczonego morza. Mieszkańcy używają go zamiast drzewa na opał, albo przedają sąsiednim Teutonom" (Pliniusz Starszy).

Badania Niemieckich Naukowców

Dane geograficzne antycznych geodetów, zamieszczone na mapach z tamtego okresu, każą inaczej spojrzeć na umiejscowienie legendarnego "Gniezna", miejsca gdzie według tradycji miał przybyć Lech - legendarny przywódca Słowian. Prace późnośredniowiecznego kronikarza Bielskiego (Kronika Polska, wydana w 1597 r.) na podstawie tylko mu znanych źródeł każą lokować pół-legendarne pierwotne Gniezno wraz z zamkiem w okolicach Sierakowa.

Cytat z Bielskiego

"Potem uspokoiwszy swe państwa, rozdawał miejsca w Polsce ku mieszkaniu godniejsze zwierzchnym sprawcom swym, a sam sobie obrał miejsce jedno, które mu się zdało dosyć godne w tym trakcie gdzie kiedyś geografowie starzy kładli Limissaleum miasto tamże założył miasto Gniezno i zamek nad jeziory, a imię dał mu z wróżki Gniezno iż tam widział pełno orłowych gniazd po drzewie" (Bielski).

Odkodowanie Mapy Klaudiusza Ptolemeusza

Zespół filologów klasycznych, kartografów i geodetów z Technicznego Uniwersytetu Berlińskiego (TU Berlin) długo badał antyczną mapę, by zbudować specjalny model analizy współrzędnych, mocno zdeformowanych, ale jednakże dość dokładnych jak na zamierzchłe czasy w których sporządzano mapę.

Cytat z Tacyta

"Na tyłach Markomanów i Kwadów mieszkają Marsygnowie, Kotynowie, Osowie i Burowie. Spośród nich Marsygnowie i Burowie językiem i kulturą przypominają Swebów. Język celtycki u Kotynów, pannoński u Osów, a również to, że godzą się na składanie trybutów, dowodzi, że nie są oni Germanami. Część trybutów nakładają na nich Sarmaci, część Kwadowie – jako na cudzoziemców" (Tacyt).

Wykopaliska i Odkrycia Archeologiczne

Uwaga polskich badaczy skupiła się wokół takich wykopalisk jak największe miasta (grody) z lat 915-935, np. Grzybowo koło Wrześni o pow. 4,7 ha wraz z wałami, i 2,3 ha wewnątrz obwarowań. Być może "gniazda" polskiej państwowości należy szukać pomiędzy Poznaniem a Gorzowem, w zachodniej Wielkopolsce?

Sensacje Archeologiczne

Antyczni geografowie wspominają, że Limissaleum, antyczna stolica państwa plemiennego Lecha, znajdowała się na północ od antycznego miasta Budorigum, rozszyfrowanego jako położonego w okolicach Głogowa. Odkodowanie antycznych danych geodezyjnych przez zespół niemieckich naukowców pozwala zlokalizować antyczne miasta z dokładnością do 10-20 km. Znaleziska potwierdzają, że mapa Klaudiusza Ptolemeusza zawierała współrzędne pozwalające na precyzyjne określenie lokalizacji.

Podsumowanie

Lokalizacja pierwotnej stolicy Lecha, Limissaleum, zgodnie z pracami Bielskiego oraz odkryciami współczesnych naukowców, wskazuje na okolice Sierakowa. Przenosiny stolicy z tego miejsca do Krakowa, a następnie do Kruszwicy, a ostatecznie do "nowego Gniezna" były prawdopodobnie wynikiem strategicznych decyzji ówczesnych władców. Badania archeologiczne oraz odkodowanie antycznych map dostarczają cennych informacji na temat dawnych lokalizacji i szlaków handlowych, takich jak Via Sucinaria, które łączyły południe Europy z wybrzeżami Bałtyku.

Adam Fularz, przetw. przez sztucznintelig.

Literatura

• Kleineberg, Andreas / Marx, Christian / Knobloch, Eberhard / Lelgemann, Dieter. Germania und die Insel Thule. Die Entschlüsselung von Ptolemaios’ ›Atlas der Oikumene‹. Wissenschaftliche Buchgesellschaft; Auflage: 1 (1. August 2010).

Załącznik

Kult Alków (Lel i Polel w mitologii słowiańskiej) w Limiosalemum – Limios alsos

• Alkowie w wersji słowiańskiej, wykopalisko z wyspy jeziora Tollensesee, źródło: Bogowie Polscy.
• Fischerinsel (dosł. Wyspa Rybacka) – wyspa jeziorna w Niemczech, w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie.
• Wykopaliska archeologiczne przeprowadzone pod kierunkiem niemieckiego archeologa Adolfa Hollnagela, odkryły dwie figury kultowe z drewna dębowego z XI–XIII wieku, przedstawiające bliźniacze bóstwa (Lel i Polel)